Hôm nay là một ngày may mắn, Live có dịp được trò chuyện với ngài Antonio Graceffo, một doanh nhân, một võ sư, một thày giáo, một tác giả và diễn giả tài năng. Ông đã giới thiệu về một phương pháp học ngoại ngữ tự nhiên có tên gọi ALG  đã giúp ông tinh thông hơn 5 ngoại ngữ. Hiện ông đang áp dụng nó để học tiếng Việt, một trong những ngoại ngữ rất phức tạp theo ông nhận xét.

Càng nghe những chia sẻ về ALG (Automatic Language Growth), Live càng thấy tự tin hơn về thuyết “Bản năng học tập” mà mình đeo đuổi lâu nay. Ông đồng tình với Live rằng trải nghiệm tự nhiên là con đường tốt nhất (chứ ko phải nhanh nhất) để học ngoại ngữ. Ví dụ bạn bất chợt véo thật mạnh một người bạn thân người Anh, anh ta kêu lên “Ouch, It hurts!“, trong khi đó nếu làm tương tự với một người bạn Việt Nam, anh ta sẽ kêu “Á a a, đau, đau!“. Lúc ấy trong não bạn sẽ kết nối giữa từ “Hurt“, “Đau” với cùng một hình ảnh sinh động dễ nhớ là cái mặt nhăn nhó của hai anh chàng. Tất nhiên đó là ví dụ minh họa cho sự hình thành tư duy ngôn ngữ qua trải nghiệm, chúng ta ko thể nào thử hết tất cả các động từ được, sẽ mất thời gian và có thể hơi nguy hiểm. Do đó có thể sắp tới Antonio sẽ tổ chức các seminars chia sẻ kĩ hơn về việc ứng dụng ALG hiệu quả.
Trở lại con đường khám phá “Bản năng học tập“, trong bài này Live sẽ chia sẻ kinh nghiệm đã giúp Live thực hiện mơ ước ngày xưa là nghe hiểu được những bài diễn thuyết Live yêu thích cũng như có thể giao tiếp, thuyết trình rất tự tin bằng tiếng anh. Đó là những gì mà cách đây hai năm là điều mơ tưởng đối với Live, một anh chàng học thi khối A, chưa bao giờ đọc trọn vẹn một giáo trình tiếng anh, hay huộc lòng một list từ vựng nào. Bài viết sẽ xoáy sâu vào phần chiến lược & thói quen học tập tự nhiên. Là phần hai trong quy trình ba bước phát huy bản năng học tập tự nhiên mà Live đã đề cập.

Vì sao trẻ con học nhanh và nhớ lâu?
Đơn giản là chúng biết quan sát. Mà chúng ta cũng biết quan sát cơ mà? Đúng, thậm chí càng lớn ta càng quan sát tốt hơn (mà chính xác hơn là hay tò mò và soi mói). Khi quan sát trẻ con hỏi “Ô, cái gì hay thế nhỉ?” và bắt chước theo. Còn người lớn thì “À, ta đã biết cái đó rồi“, “À, cái đó thật là dở hơi“… vì đầu óc của ta “cho rằng” ta đã “biết” quá nhiều thứ nên việc học hỏi thành ra khó khăn hơn bao giờ hết. Tiếng Anh cũng vậy, thường khi nghe một từ, ta có phản xạ “À, từ này nghe quen quen” và ta tập trung nhớ ra nghĩa của từ đó, đến khi nhớ ra được rồi thì ta đã chậm mất rồi, người ta vừa đọc xong hơn chục từ rồi. Chính thế việc đầu tiên mà Live đã làm là học cách quan sát và lắng nghe sao cho tự nhiên nhất, chỉ đơn giản là nghe tiếng anh và gạt bỏ những dòng suy nghĩ tiếng Việt đi kèm.

Live đã học nghe như thế nào?
Hồi thi đại học xong, Live về nhà dì ở Hải Phòng để bổ túc cho đứa em. Ở đó ít bạn bè nên ngoài thời gian dạy học, lúc rảnh Live xem TV, và tình cờ phát hiện ra kênh History Channel có nhiều chuyên mục cực kỳ hấp dẫn. Nhưng khổ cái là hồi đó tiếng anh Live nghe bập bõm, từ được từ không, tra từ điển thì không kịp nên rất ức chế. Thế là Live kệ, cứ nghe, nhìn, và đoán nghĩa. Sau hai ngày ngồi nghe, Live bắt đầu nhận ra nhiều từ quen quen hay xuất hiện. Và mỗi khi nhận ra từ nào quen, Live lập tức đọc to nó lên. Sau một tuần, Live có thể “nhại lại” khá chuẩn hơn cả một chú vẹt. Đến tuần thứ hai, sau khi đã “nhại” lại ngon lành các kênh tiếng anh, Live thử mấy kênh bên tiếng Trung và bắt đầu làm tương tự.
Sau một tháng, Live thấy khả năng “nhại bất kì ngôn ngữ nào” của mình được nâng cao rõ rệt. Như một chú vẹt vừa tốt nghiệp mẫu giáo, Live quay lại sang bên History Channel và tập trung toàn lực vào tiếng Anh. Lúc đầu không hiểu gì hết trơn nhưng dần dần Live bắt đầu hiểu sơ sơ dựa vào văn cảnh, hình ảnh, nhiều lần tra từ điển thấy đúng hoàn toàn. Tốc độ nghe hiểu từ đó được cải thiện. Điều này khiến Live rất tin vào phương pháp mới, Live bắt đầu nghiên cứu, và phát hiện ra một điều thú vị:”Mình đang học giống như một đứa trẻ!” – quan sát, bắt chước và tập thói quen đó cho đến khi thành phản xạ. Về đến nhà, Live áp dụng với cho mọi tư liệu âm thanh như các đĩa hình, đĩa tiếng của các diễn giả Live yêu thích. Mặc dù chưa hiểu hết họ, nhưng Live cứ kiên trì nghe, tính ra hồi đó mỗi ngày Live học “nghe” tầm 2h mỗi ngày. Và hiệu quả rõ rệt, bạn bè nhận xét khả năng nghe nói của Live tăng “đột biến“.
Sau 3 tháng thử nghiệm, Live có chia sẻ một số kinh nghiệm cho vài bạn áp dụng thử, và điểm TOEIC được cải thiện (Bọn mình thi TOEIC, chủ yếu nghe và tick). Và khi nghe chuẩn, bạn phát âm cũng sẽ chuẩn, Live thường bắt chước giọng điệu của các vị diễn giả và “diễn thyết” y như thật, tưởng tượng mình đang nói với hàng ngàn người. Đó cũng là lý do tại sao ở lớp Live thuyết trình tiếng anh rất tự tin trôi chảy và được thày cô đánh giá cao. Nhưng chỉ nghe, nói thôi chưa đủ, hiện giờ Live vẫn đang tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm, hệ thống hóa cũng kết hợp nó với NLP (lập trình ngôn ngữ tư duy) để có thể cho ra đời những phương pháp học “tự nhiên” hiệu quả nhất cho phần đọc và viết, hai kỹ năng rất cần để nâng cao trình độ ngôn ngữ. Do vậy, hiện tại Live mới chỉ “dám” chia sẻ với các bạn một phần nhỏ, song quan trọng nhất sau đây.

LEN – Listening?
LEN là viết tắt của Learning English Naturally. Trong phạm vi bài viết này, Live sẽ chia sẻ quy trình học nghe mà Live đã kể bên trên. Tất nhiên là đã được chứng nghiệm, hệ thống hóa dựa trên các nghiên cứu và trải nghiệm của Live trong đó có sử dụng một số kiến thức bên YOGA, NLP và các kỹ năng học tập tăng tốc.
Mục tiêu của nó là giúp người học nghe một cách tự nhiên nhất, nghe chỉ là nghe, không còn dòng suy nghĩ tiếng việt trong đầu khi nghe tiếng anh. Đồng thời nó cũng là một quá trình giúp bạn làm quen dần với tiếng Anh và biến nó thành một người bạn thân thiết.
Ngài Antonio có chia sẻ rằng nghiên cứu cho thấy để học tốt được bất kì ngôn ngữ nào, chúng ta đều cần ít nhất 800 giờ dành cho việc “nghe”. Tuy nhiên với quy trình 01 tháng Live chia sẻ dưới đây, các bạn có thể rút ngắn gấp đôi, thậm chí gấp ba thời gian đó xuống tùy vào khả năng “định tâm” của bạn (kiểm soát tâm trí & kiên trì)

I – Chuẩn bị – 01 ngày
Tất cả những gì bạn cần chuẩn bị là:

+ Một một mục tiêu học tập đủ lớn: Điều này sẽ giúp bạn không bị chán nản, có thể kiên trì luyện tập. Nó đã được chia sẻ trong “Bản năng học tập” phần I. Bạn nên nắm rõ phần này trong quy trình ba bước thay đổi nếu chưa xem.

+ Tư liệu âm thanh: bạn có thể chọn một audiobooks, video course hay thậm chí là bài hát… miễn là tiếng anh và nó thuộc chủ đề bạn yêu thích. Thời gian đầu tập bạn nên chọn audiobooks hoặc các bài thoại ngắn, chú ý là trình độ của nó phải hơn trình độ hiện tại của bạn, tức là nghe càng không hiểu càng tốt.

+ Không gian thoải mái: tốt nhất là ở một mình, không bị ai làm phiền. Bạn cũng có thể tập đôi hay tập nhóm với ai đó thì tùy, tuy nhiên bạn biết những đứa trẻ mới tập nói thì sẽ thế nào rồi đấy, sẽ buồn cười lắm nên khó tập trung.
Cuối cùng hãy lên một kế hoạch chi tiết, gồm các tư liệu âm thanh sẽ sử dụng và thời gian biểu, cố gắng xếp lệch giờ nhau vì trí não thường hay lơ là với những gì lặp đi lặp lại.

II – 01 tuần – Lắng nghe
Bạn đã sẵn sàng cho buổi tập đầu tiên. Tư liệu âm thanh sử dụng tầm 7-10 phút là hợp lý.
+ 05′ Thư giãn : nghe một bản nhạc nhẹ không lời, tập hít thở, tưởng tượng mình đang ở một nơi nào đó rất đẹp để xua tan những dòng suy nghĩ tiếng Việt đồng thời giúp bạn có được trạng thái học tập tốt nhất. Nếu thấy khó, bạn có thể hướng sự chú ý lên một điểm ở giữa trán (tham khảo thêm 3rd Eye Technique – YOGA).
+ 10′ Làm quen: bật các tư liệu âm thanh lên và bắt đầu cuộc hành trình “lắng nghe“. Hãy cứ giữ nguyên trạng thái ko nghĩ suy, ko lo âu, đơn giản là nghe. Yên tâm là có thể bạn sẽ thấy một mớ âm thanh hỗn tạp, nhưng cứ mỉm cười, đừng cố gắng hiểu, làm như bạn ở trên đảo hoang, các thổ dân đang cố gắng nói với bạn một thứ ngôn ngữ gì đó…
+ 45′ Rèn luyện: bây giờ bạn bắt đầu tua và nghe lại tư liệu âm thanh lúc nãy, nhưng lần này hãy cố gắng vừa nghe vừa “nhại lại” làm sao cho càng giống càng tốt. Để nhại lại được giống nhất, kinh nghiệm của Live là dành 15′ đầu lặp lại hoặc đọc thầm trong đầu, 15′ sau đọc thì nhẩm theo và 15′ cuối cùng thì đọc thật to.

III – 02 tuần – Kết nối hình ảnh.
Sau tầm một tuần liên tục lắng nghe, bạn sẽ có một vốn từ vựng kha khá trong đầu. Nhưng nó sẽ thuộc phần “hiểu” nhưng không “biết”. Tức là bạn có thể nhận ra từ, song không biết nghĩa. Bạn đã sẵn sàng để bước sang giai đoạn hai là kết nối các hình ảnh với âm thanh bạn nghe được, từ đó dần dần hiểu ra nghĩa. Tuần này hãy sử dụng các tư liệu âm thanh có kèm hình ảnh như clip phim khoa học, hoặc coi phim, hay đơn giản là xem TV. Nếu bạn thích nâng cao kĩ năng thuyết trình tiếng anh thì có thể lên Youtube.com, TED.com, hay Mitword.mit.edu để tìm và xem các bài diễn thuyết. Đơn giản là bắt chước họ y như bạn làm ở phần lắng nghe, chú ý thêm cả phần tay chân, tác phong nữa.

IV – 01 tuần – Suy nghĩ bằng tiếng Anh.
Bí quyết học giao tiếp tiếng anh rất đơn giản. Bạn chỉ việc thông thạo khoảng 3000-4000 từ thông dụng là đã có thể giao tiếp thoải mái với bất kì người nước ngoài nào rồi. Nhưng việc học 3000-4000 từ lại không hề đơn giản, nhiều người khuyên là học mỗi ngày 10 từ thì một năm là bạn hoàn thành. Nhưng họ đâu có nói thêm rằng thường là đến ngày học thứ 3 thì bạn sẽ quên gần sạch 10 từ học hôm thứ nhất rồi. Vậy bí quyết ở đây là gì? Hãy học những từ bạn sẽ dùng hoặc tiếp xúc nhiều nhất.
Có lẽ điều này bạn chưa bao giờ làm. Nhưng bây giờ là lúc thích hợp nhất để làm nó rồi đấy, vì bạn biết tại sao phải làm. Mỗi tối trong tuần này, bạn hãy nghĩ lại và liệt kê tất cả các từ tiếng Việt mà bạn đã dùng hoặc tiếp xúc trong ngày ra (trừ những thuật ngữ quá phức tạp các môn học ở trường). Thường thì bạn sẽ liệt kê được từ vài trăm đến khoảng 1000 từ thông dụng. Sau đó hãy tra nghĩa của chúng và làm thành một quyển sổ nho nhỏ mang tên gọi “My Thought’s Note” (sổ suy nghĩ).
Bắt đầu từ bây giờ, mỗi khi nói, hay nghĩ bằng tiếng Việt, bạn hãy để ý chuyển nó sang tiếng Anh ngay sau khi nghĩ hoặc nói xong. Nếu bạn ko nhớ nghĩa tiếng Anh của từ nào, hãy giở sổ ra và xem lại, nếu phát hiện ra từ nào mới thì hãy tra từ điển và bổ sung thêm. Và dần dần bạn sẽ đủ từ vựng để suy nghĩ bằng tiếng anh, khi bạn nghe được, nghĩ được, thì vấn đề nói sẽ ko khó khăn. Và lưu ý là đừng quá chú trọng đến ngữ pháp. Trẻ con lên tận tiểu học mới học ngữ pháp mà, bạn và Live ở giai đoạn này cũng như ở lớp mẫu giáo thôi. Từ vựng là quan trọng. Ví dụ lúc Live nghĩ rằng mình sẽ viết bài này chiều nay, thì lập tức lặp luôn trong đầu “I +write + blog + afternoon”.

Có nên tin vào LEN không?
Vậy là Live vừa chia sẻ với các bạn một phần nhỏ, cũng là phần quan trọng nhất của LEN là học cách nghe. Một phương pháp học tiếng anh mới mẻ nhất và cũng thú vị, đầy thách thức nhất hiện nay.
Nó mới mẻ bởi vì nó khác với hầu hết các phương pháp truyền thống bạn có thể tìm thấy trên mạng hoặc hỏi bất cứ ai, nó thú vị bởi vì nó không phải được chia sẻ từ một vị giáo sư, hay tiến sĩ ngôn ngữ học, mà là từ một người bạn đã từng gặp những khó khăn trong việc học tiếng anh y như bạn, và anh ta đang chia sẻ với bạn con đường tốt nhất mà anh ta đã đi, đem lại cho anh ta nhiều thành quả bất ngờ.
Nó thách thức là bởi vì Live cũng ko chắc được nó có hiệu quả với bạn không. Nhưng Live chỉ có lời khuyên thế này, nếu nó đã tốt với Live, với bạn của Live, thì chắc chắn sẽ tốt với bạn, nhưng nhớ là hãy áp dụng một cách linh hoạt. Và nếu bạn không tin, thì thường là do bạn chưa thử áp dụng mà chỉ dùng các định kiến có sẵn của mình để đánh giá. Tốt nhất là hãy thử, và Live tin là bạn sẽ thích.

Sau 01 tháng trên, làm gì tiếp?
Như Live đã nói, hãy áp dụng linh hoạt. Thời gian 01 tháng là đủ để bạn ngấm, hiểu được cốt lõi phương pháp, để biến nó thành thói quen, giúp bạn học tập tốt ngoại ngữ suốt đời, cũng như tìm ra các cách thức ứng dụng sáng tạo hơn nữa. Sau một tháng khi hết quy trình trên, bạn có thể tự thiết lập một chiến lược rèn luyện riêng cho mình dựa vào các nguyên lý nắm bắt được. Live mong đợi kết quả tốt từ các bạn, nếu bạn nào có phát kiến nào hay áp dụng các nguyên lý học tập tự nhiên thì có thể cộng tác với Live để cùng hoàn thiện phương pháp này.
Cuối cùng, Live chỉ nói đây là một trong những phương pháp tốt nhất, ko phải là nhanh nhất. Cho nên bạn có thể cảm thấy tiến độ hơi chậm thời gian đầu, nhưng sau tầm 6 tháng sẽ học rất rất nhanh, rất hiệu quả, và có thể áp dụng cho bất kì ngôn ngữ nào!

Chúc các bạn thành công!

Trích Blog Mrlive.org