Trong cuộc trò chuyện cuối năm với VTC News, GS Nguyễn Lân Dũng tâm sự, năm 2008, ông dự định vẫn tiếp tục nói để Quốc hội hiểu rằng chương trình và SGK của nước mình... chẳng giống ai.

GS Nguyễn Lân Dũng là đại biểu quốc hội 3 khóa liền. Ông cũng là một người gắn bó với giáo dục 51 năm. Kỳ họp Quốc hội nào, người ta cũng thấy ông đứng lên chất vấn Bộ trưởng Bộ GD-ĐT về chương trình và sách giáo khoa (SGK).

Ngồi hàn huyên cuối năm với ông, thấy rằng ông vẫn đau đáu với những bức xúc này. Ông tâm sự: "Đó cũng là 2 việc mà tôi đã thất bại trong năm nay. Năm 2008, tôi dự định vẫn tiếp tục nói để Quốc hội hiểu rằng, chương trình và SGK của nước mình chẳng giống ai".

Ý kiến của tôi luôn khác!

"Tôi là người gắn bó với giáo dục 51 năm, không có lý gì tôi lại không quan tâm tới giáo dục. Những bức xúc trong giáo dục luôn gắn liền với tôi. Và tôi phát biểu với tinh thần xây dựng, đóng góp cụ thể cho giáo dục. Có quá nhiều bất cập khiến tôi không thể quay lưng lại".

Chủ tịch Liên đoàn Vi sinh vật học quốc tế chúc mừng GS Nguyễn Lân Dũng khi Việt Nam gia nhập liên đoàn này

- Thời gian vừa qua, đã có rất nhiều biện pháp mạnh tay của Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân nhằm chấn chỉnh lại những bất cập trong ngành giáo dục. Ông có kỳ vọng vào những biện pháp đó?

- Tôi rất thông cảm với đồng chí Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân. Tôi cũng mong đồng chí chia sẻ với những điều tôi nói.

Bộ trưởng muốn chống tiêu cực trong giáo dục bằng cách không gian lận trong thi cử. Kết quả là 40 vạn em trượt, gây một hậu quả rất lớn: phanh gấp đổ xe. 40 vạn em này ra đời không mảnh bằng trong tay, phải cấp cứu bằng biện pháp thi lại, vớt hơn ½. Như vậy, chẳng phải là quay trở lại bệnh thành tích?

Lúc đầu, Bộ bảo chỉ cho thi lại một năm thôi, bây giờ lại bảo năm nay cũng thi lại, năm sau cũng thế. Chính chúng ta lại mâu thuẫn: muốn chấn chỉnh nhưng lại sợ khó khăn cho xã hội.

Chủ trương "2 không" rồi đến "4 không" dẫn đến hậu quả học sinh bỏ học rất đông. Chưa bao giờ tôi thấy con số nhập học ở bậc tiểu học, THCS thấp như năm nay. Rất nguy hiểm.

- Ông vẫn đang là đại biểu Quốc hội, ông vẫn có thể góp ý cho Quốc hội, cho Bộ trưởng?

- Còn nhiều vấn đề tôi không đấu tranh được. Cái thứ hai tôi thất bại là chương trình và SGK. Quốc hội nghĩ đơn giản là: một cuốn còn chẳng ra gì nữa là nhiều cuốn. Thế nhưng, nếu tôi không nhầm, không có nước nào có một cuốn SGK.

SGK là chuyện của các nhóm tác giả, của các nhà xuất bản chứ không phải là của nhà nước. Có người lo thế thì loạn. Nhưng tôi xin thưa, làm kem đánh răng phải có các tiêu chuẩn kỹ thuật, do Bộ Y tế ban hành. Làm SGK phải có chương trình. Chương trình mới là cái quan trọng. Còn SGK lúc đó không thành vấn đề. Ai làm SGK tốt, đọc dễ hiểu, dễ nhớ, vui thì người dân học mua.

Chính vì chương trình hiện nay của ta rất bất cập, vừa nặng vừa thiếu kiến thức nên chưa thể làm chỗ dựa cho SGK.

Hiện nay, đang có một cuộc cải cách chương trình lớn trên thế giới. Riêng nước ta, lại theo chương trình của Liên Xô cũ, chỉ cải tiến một chút ít. Chúng ta nhầm là thời đại kỹ thuật số, mọi thông tin đều có thể cập nhật dễ dàng. Không có lý gì chúng ta đi học sản lượng than của Ba Lan, bắt học sinh phải nhớ từng cái tên gọi của xương…

Tôi cảm thấy tôi chưa góp sức làm thay đổi được tình cảnh giáo dục, chưa phản ánh hết được những bức xúc của xã hội về giáo dục. Tôi thấy rất đau lòng, nếu SGK như thế này mà chúng ta tuyên bố ổn định 15 năm.

- Mấy năm vừa qua liên tục đổi sách, nhân dân và Nhà nước đã tốn không ít tiền rồi, bây giờ nếu Bộ trưởng đồng ý với quan điểm của ông, tuyên bố chương trình sai, viết lại SGK hẳn sẽ vấp phải sự phản đối quyết liệt.

- Tôi thông cảm với Bộ trưởng, nhưng kiến nghị của tôi lại khác: Vì thế hệ tương lai, vì ngành giáo dục, phải viết lại chương trình và SGK. Nhưng chúng ta sẽ không bán mà cho mượn SGK. Tôi tin là Chính phủ sẽ giảm rất nhiều tiền của, vì một bộ SGK dùng được nhiều năm.

- Vì sao người ta không làm được một việc tưởng rất dễ dàng như ông nói?

- Vì người ta nghĩ nhiều đến kinh doanh bằng SGK.

Tôi chỉ là người chuyển đơn

- Từ đầu cuộc trò chuyện tới giờ, ông nói khá nhiều về những thất bại của ông trên nghị trường. Chẳng lẽ ông không thu lại được gì, chưa làm được gì cho ngành giáo dục?

- Tôi cũng có làm được một số việc nhưng “dương tính” là ít lắm. Nhưng tôi tự hào nhất là đã thuyết phục được lãnh đạo để thành lập viện nghiên cứu ngay trong các trường đại học. Tôi không thể kéo tất cả vào các viện nghiên cứu vào các trường ĐH mà đã đưa viện của tôi vào trường. Ban đầu tôi chỉ xin 2 triệu USD, nhưng Bộ trưởng bộ Tài chính đã cho hẳn 3 triệu USD.

GS Nguyễn Lân Dũng đang nỗ lực để đưa các viện nghiên cứu về với trường đại học

- Xin chúc mừng ông! Vậy trên cương vị là người đại biểu quốc hội, ông đã làm được gì cho dân?

- Tôi chỉ là người chuyển đơn của người dân đến cơ quan chức năng. Có những đại biểu tỉnh khác cũng đến nhờ tôi. Tôi hỏi tại sao họ không gửi cho đại biểu tỉnh họ mà gửi cho tôi thì họ trả lời: Gặp đại biểu quốc hội tỉnh họ khó lắm.

Tôi cũng rất buồn là nhiều lần tôi gửi thư đi, cơ quan chức năng “nể” tôi, có thư trả lời, kiểu như: Cảm ơn giáo sư đã quan tâm đến công tác pháp luật. Chúng tôi đã xem xét hồ sơ và thấy việc này không đáng để phúc thẩm. Nhưng người dân kiện lại là kiện hồ sơ làm sai, ông xem lại hồ sơ để làm gì, phải xem lại cả vụ án chứ.

- Ông có thấy mình thiếu quyền lực để thực hiện những dự định của mình, nhưng nguyện vọng của dân?

- Tôi chả thấy mình có quyền lực gì, ngoài việc chuyển đơn thư đến nơi có trách nhiệm.

- Năm 2008 đã đến, những dự định đấu tranh cho ngành giáo dục của ông trên nghị trường vẫn tiếp tục chứ?

- Tôi sẽ thuyết phục Quốc hội thay đổi chương trình và đa dạng hóa nhiều bộ SGK. Lần này, tôi đang nhờ tất cả mối quan hệ của mình, để sưu tầm chương trình sinh học của các nước, từ Mỹ, Pháp… đến Nepal để chứng minh cho Quốc hội thấy, chương trình và SGK của mình chẳng giống ai.

- Xin cảm ơn ông và chúc ông thành công!

Hiền Lê (thực hiện)

Việt Báo (Theo_VTC)

Read more…

Hình song thân của tác giả chụp năm 1938

Cũng như biết bao bà mẹ Việt Nam khác, mẹ tôi chỉ là một người phụ nữ nội trợ bình thường. Nhưng với tám anh chị em chúng tôi thì bà là một tấm gương rất lớn. Sinh ra trong một gia đình giàu có nhất nhì Bắc Bộ. Ông ngoại tôi đã ủng hộ tới một thùng vàng trong tuần lễ vàng ở Hà Nội năm 1945. Trong khi đó bố tôi chỉ là một ông giáo xuất thân từ một làng quê nghèo khó. Cuốn tiểu thuyết đầu tay Cậu bé nhà quê (1925) chính là một phần tuổi thơ của bố tôi. Sau khi lấy bố tôi mẹ tôi đã dứt bỏ hoàn toàn mọi quan hệ kinh tế với gia đình giàu có của mình để theo bố tôi vào dạy học ở Huế. Sau Cách mạng tháng Tám cả nhà ra Hà Nội, rồi lên đường tham gia kháng chiến.

Ngày ấy mọi người chỉ nghĩ tản cư ít lâu thôi cho nên gia đình tôi đã để lại tất cả đồ đạc tại Hà Nội, chỉ mang theo những đồ dùng và quần áo tối thiểu. Ngờ đâu khi đang ở Phú Thọ thì Pháp nhẩy dù xuống thành phố này. Từ hầm trú ẩn cả nhà chạy ra cánh đồng và đi thật nhanh xa thành phố. Khi Pháp rút đi chúng tôi quay về thì mọi đồ đạc đã bị kẻ gian lấy hết. Mỗi người chỉ còn một bộ quần áo trên người (!). Bố tôi khi đó làm Giáo đốc Giáo dục Liên khu X nhưng làm gì có lương, chỉ có mỗi tháng 53kg gạo. Bố tôi dành 20kg để đi kinh lý khắp liên khu trên một chiếc xe đạp (thời ấy Bố tôi đã được Bác Hồ tặng thưởng một bộ quần áo lụa và một thư khen ghi rằng là một Giám đốc có tài). Còn lại 33kg dành cho mẹ tôi để gánh vác cả một đàn con đang tuổi ăn học. Ai có thể ngờ rằng một phụ nữ xuất thân từ chốn nhung lụa nay theo chồng chuyển hết từ tỉnh này sang tỉnh khác với đầy khó khăn trong đời sống. Tôi còn nhớ có thời ở Yên Bái cả nhà phải hấp sắn lưu niên nạo ra (sắn to như bắp chân do người dân bỏ quên trên rừng) rồi chấm với muối ớt ăn qua ngày. Còn thời ở Phú Thọ mẹ tôi mua thóc rồi cùng với chị gái tôi xay giá, dần sàng để lấy lãi từ chỗ… cám. Rồi đến khi ở Thái Nguyên mẹ tôi và chị tôi tìm mua quần áo rét của những người tản cư từ Hà Nội ra và đi vào tận mép rừng đổi lấy gạo của các gia đình người Trại. Mẹ tôi kể chuyện: Họ thật thà lắm, cứ mời ăn cơm và bảo “Đừng lo thiếu cơm, nhà lúc nào cũng nấu thừa cơm cho…chó mèo (!). Mẹ tôi vừa kể vừa cười một cách rất lạc quan. Hòa Bình lập lại cả nhà về Hà Nội và ở nhờ nhà một người bạn của bố tôi tại phố Yết Kiêu. Mẹ tôi nhận bán đường cho Mậu dịch . Cả nhà xúm vào dán bao và cân đong từng cân một để bán theo tem phiếu cho dân chúng. Sau này bố tôi được phân 1 căn hộ 21m2 ở khu tập thể Kim Liên. Từ căn phong nhỏ bé ấy tám anh chị em tôi trưởng thành lên dần.

Còn nhớ Lân Việt khi còn học ở trường Y, một hôm đang đêm có người đến nhờ đi khám cấp cứu, trời rét và Việt ngại vì chỉ đang là sinh viên, nhưng mẹ tôi động viên: Con cố gắng cứu giúp người ta, dù sao con cũng hiểu biết hơn người ngoài ngành. Sau này khi trở thành Hiệu trưởng Đại học Y Hà Nội, Việt thường nói lời căn dặn ấy theo em trong suốt mỗi lần tiếp xúc với bệnh nhân.

Cả cuộc đời mẹ tôi là một chuỗi năm tháng hy sinh để chồng yên tâm công tác và để cả đàn con được trở thành những người có ích. Trong hoàn cảnh khó khăn đến vậy của hai cuộc kháng chiến gian khổ, không có sự hy sinh trong tinh thần lạc quan của mẹ tôi thì làm sao có được 7 người con có học vị Tiến sĩ, trong đó có 3 Giáo sư và 3 Phó giáo sư.

Thật đau đớn vì sau khi chị tôi bị mất đột ngột vì tai nạn giao thông vào năm 1992 (dù đang đi xe đạp sát lề đường!) , mẹ tôi bỗng nhiên suy sụp nhanh chóng. Không suy sụp sao được vì đó là người con gái duy nhất trong 8 người con, lại là người con gái xinh đẹp và hết mực hiếu thảo, hiền hậu. Mẹ tôi qua đời sau đó một năm , để lại muôn vàn đau thương cho bố tôi và tất cả gia đình chúng tôi.

Vẫn biết sinh-lão-bệnh-tử là quy luật của muôn đời nhưng chị tôi, mẹ tôi và rồi đến bố tôi mất đi khi chưa thấy được đàn con và cả đàn cháu nội ngoại đều thật sự trưởng thành như ngày hôm nay thì thật là điều đau xót biết bao. Bố mẹ tôi hiện yên nghỉ cạnh nhau tại nghĩa trang quê nhà, sau 59 năm chung sống hết sức hòa thuận với nhau và nuôi dạy cả một đàn con cháu nên người.

GS. Nguyễn Lân Dũng-http://vietsciences.free.fr/vietnam/vanchuong/truyen_ngan/metoi-nld.htm

Read more…