Học tiếng Anh, hiện đang là mối quan tâm hàng đầu của nhiều sinh viên. Tuy nhiên không phải ai cũng đạt được kết quả ưng ý. Các rào cản phổ biến là “Cấp ba bỏ bê nên mất gốc”, “Ở lớp thì đông, thày cô dạy chán”, rồi “Ít có điều kiện được thực hành với người nước ngoài”.v.v. Chính thói quen lệ thuộc vào hoàn cảnh đã làm ta quên đi một điều kỳ diệu gọi là “bản năng học tập”!

>>Bản năng học tập (Phần 2)


Chúng ta đang học như thế nào?
Có bao giờ bạn thử ngẫm xem mình đã học tiếng Việt như thế nào mà giờ lại nói sõi và viết hay như thế chưa ? Về khách quan mà nói, tiếng Anh cũng là một ngôn ngữ, tiếng Việt cũng là một ngôn ngữ, riêng về mặt “lắt léo” thì tiếng Việt có phần nhỉnh hơn. Vậy tại sao ta lại phải ái ngại tiếng Anh? Bạn đã nhận ra rồi phải không? Do tiếng Việt chúng ta đã học một cách rất “tự nhiên” theo bản năng từ bé đến giờ, nó đã trở thành một người bạn thân thiết lúc nào không hay. Còn tiếng Anh, ta hay coi nó là một “môn học“, một thứ “kiến thức đặc biệt” nên ta tìm đến những cuốn từ điển, những sách ngữ pháp dày cộp. Và bạn càng cố “nhét” vào đầu thì càng phản tác dụng, ngày qua ngày bạn thấy việc học thật là nhàm chán, “nhồi” trước quên sau, rồi dần dần bỏ cuộc.

Bản năng học tập tự nhiên là gì?
Bạn đã từng có nó đấy, hãy nhớ lại nào. Khi còn là một đứa trẻ một tuổi. Bạn quan sát thấy xung quanh bạn mọi người trao đổi, cười nói trông rất thú vị. Dần dần, bạn có niềm tin sâu sắc rằng thật tuyệt vời khi được nói. Rồi bạn bắt đầu thử, bi bô những tiếng mama, baba. Sẽ khá khó khăn thời gian đầu, bạn có thể nói ngọng nhưng được ba mẹ động viên, bạn tiếp tục quan sát, lắng nghe và chỉnh sửa. Thế là kỹ năng nói của bạn hoàn thiện!
Rồi cũng theo cách tương tự, bạn tiếp tục học đi đứng, viết vẽ, chạy nhảy, thậm chí là phá tung mọi thứ để ghép lại thành đồ chơi mới. Quy trình quan sát, thử sai, nghiệm lại này đã giúp bạn có được nhiều kỹ năng tuyệt vời. Đó chính bản năng học tập tự nhiên được đề cập đến, một quy trình lặp liên tục để chuyển hóa hành động thành thói quen, phản xạ. Nó được khơi mào bằng niềm đam mê hứng thú, và được tiếp nhiên liệu bằng sự khích lệ, động viên.

Việc học tập ngày càng “mất tự nhiên”?

Nếu cứ theo đúng quy trình trên thì bạn hiện giờ phải trở thành những thiên tài trong mọi lãnh vực rồi mới phải. Nhưng công cuộc học tập tuyệt vời đó ít ai duy trì được khi ta đến trường và “được học“. Dường như không mấy ai quan tâm lắm đến điều bạn thích, điều bạn hứng thú. Bạn ngày càng “được rót” vào đầu những khái niệm và hệ thống kiến thức phức tạp để “mai sau” có thể giải quyết các vấn đề còn phức tạp hơn, và chưa chắc vẫn đề đó đã là của bạn.
Nếu lượng kiến thức quá đồ sộ, nếu có quá nhiều những lời chỉ trích khi bạn mắc lỗi thì môi trường học tập đó sẽ dần trở thành “tiêu cực”. Khi đó nó sẽ sẽ tiêu tốn nhiều thời gian, năng lượng mà đáng ra bạn nên dành cho việc quan sát, lựa chọn và trải nghiệm. Và nếu bạn cứ “bị động” trong môi trường đó một thời gian dài (12 năm học sinh & 4 năm đại học), bản năng học tập tuyệt vời dần mất đi là điều dễ hiểu. Việc học trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Phát huy bản năng học tập tự nhiên &  đặc biệt áp dụng cho môn tiếng Anh?
Qua phân tích trên, bạn có thể thấy chìa khóa cho bản năng học tập tự nhiên chính là sự hứng thú, thoải mái khi trải nghiệm. Do đó, điều đầu tiên bạn cần làm xem xét lại việc học tiếng anh có gắn liền với mục tiêu cụ thể, đủ lớn để tạo động lực hay không.

Ví dụ. Nhiều bạn học tiếng anh để có điểm số cao, tạo điều kiện xin việc sau này, rồi cày ngày cày đêm và phàn nàn rằng thật khó nhớ từ, các cấu trúc mới toanh. Còn “tình yêu” tiếng Anh của mình có được do niềm tin: “Tiếng anh giúp mình tiếp cận với nhiều nguồn tri thức phát triển bản thân tốt nhất trên thế giới!“. Thật vậy, mình đã có cơ hội được đọc, được nghe các buổi thuyết trình của các diễn giả nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng trên thế giới như Anthony Robbins, Brian Tracy, Richard Bandler… nhờ đó mình dần tích lũy đủ vốn từ vựng cần thiết để cảm nhận sự uyên thâm cũng như bầu nhiệt huyết của họ. Mình đã được truyền cảm hứng để vững bước  trên con đường hiện thực hóa ước mơ làm tác giả, diễn giả của mình.
Sau khi đã có một mục tiêu tích cực và đủ lớn, bạn cần có một chiến lược học tập với phong cách càng tự nhiên càng tốt. Mình chủ trương “học chậm, mà chắc” còn hơn “học nhanh, nhưng ẩu” cho nên mình chọn một số “thói quen” là:

»» Viết Blog & sáng tác truyện bằng cả hai thứ tiếng, tiếng mẹ đẻ và tiếng Anh.
»» Đọc báo, đọc sách, nghe audio, xem video & nghiên cứu vấn đề yêu thích.
»» Kết bạn nước ngoài, rèn tiếng anh qua Skype với người cùng sở thích.
»» Tham gia các diễn đàn thảo luận bằng và chia sẻ, chat tiếng Anh.
»» Suy nghĩ bằng tiếng Anh khi rảnh rỗi, hoặc “nhại” theo các tư liệu âm thanh.
»» Sưu tầm các thành ngữ hay hoặc đọc truyện cười, học hát tiếng Anh.

»» Tìm cơ hội để dạy tiếng việt cho người nước ngoài nếu có thể.

Và bước thứ ba, bạn phải kiên trì hành động mỗi ngày. Đừng quên luôn tự động viên, khích lệ bản thân bạn nhé. Việc xem những bộ phim nước ngoài hay, viết những entry hay và dịch ra tiếng anh luôn là những hoạt động tạo cho mình niềm cảm hứng nhiều nhất.

Có cách nào “chủ động một cách tự nhiên” không?
Có thể bạn cho rằng học theo trường phái “tự nhiên” này tuy “ngon, bổ, rẻ” nhưng sẽ chậm và không phù hợp lắm với những người thích “mỳ ăn liền” như đi thi để lấy chứng chỉ đi du học. Nếu vậy, bạn có thể tham khảo một số cách học độc đáo khác dưới đây:

1. Ứng dụng NLP để học tiếng Anh
2. Kỹ thuật “Âm thanh tương tự”
3. Học tiếng Anh qua phương pháp Thiền.

Cuối cùng, sự lựa chọn là của bạn, mỗi giây mỗi phút bạn đều có quyền lựa chọn. Ngay bây giờ bạn có quyền chọn cách tin rằng “Tiếng Anh rất khó, và bạn không đủ khả năng học” hoặc “Tôi vào sức mạnh tiềm ẩn nơi mình, tôi sẽ tìm cách khám phá nó để tăng cường khả năng học tập”. Chính những sự lựa chọn mỗi giây mỗi phút trong cuộc sống sẽ tạo ra số phận của bạn đấy, chứ trên đời này không tồn tại một thứ gì gọi là “định mệnh” như kiểu “Tôi sinh ra đã dốt ngoại ngữ” đâu!
Chúc bạn thành công,
Một ngày tốt lành!

                                 >>Bản năng học tập (Phần 2)

Trích Blog Mrlive.org